I. Tìm hiểu đề và lập dàn ý

+ Đề 1: Phân tích truyện ngắn Tinh thần thể dục của Nguyễn Công Hoan.

+ Đề 2: Tìm hiểu sự khác nhau về từ ngữ, giọng văn giữa Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân) và Hạnh phúc của một tang gia (Vũ Trọng Phụng).

1. Tìm hiểu đề 1

- Phân tích truyện ngắn là nói đến thao tác cần vận dụng như phân tích, bình luận, giải thích, chứng minh…

- Khi phân tích phải đọc toàn bộ truyện, sau đó khảo sát, nhận xét từng phương diện và chọn những phương diện tiêu biểu nhất để trình bày.

2. Dàn ý

- Mở bài: Tóm tắt truyện ngắn Tinh thần thể dục.

- Thân bài:

+ Kết cấu truyện.

+ Mâu thuẫn và tính chất trào phúng của truyện.

+ Đặc điểm ngôn ngữ của truyện.

+ Giá trị hiện thực và ý nghĩa phê phán.

- Kết luận: Đánh giá chung về truyện, nêu đóng góp của tác phẩm đối với dòng văn học hiện thực phê phán và văn học Việt Nam.

3. Tìm hiểu đề 2

- Có sự khác nhau về từ ngữ trong 2 tác phẩm không? Nêu dẫn chứng cụ thể những loại từ ngữ xuất hiện nhiều trong từng văn bản. Nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau.

- Sự khác nhau về giọng văn, sự khác nhau đó là gì?

4. Dàn ý

- Mở bài: Văn học cần phong phú, đa dạng để tái hiện đời sống, nghệ thuật sử dụng từ ngữ và giọng văn góp phần tạo nên sự phong phú, đa dạng đó.

- Thân bài:

+ Sự khác nhau về từ ngữ trong hai văn bản, nêu dẫn chứng.

+ Sự khác nhau về giọng văn.

+ Giải thích vì sao khác nhau.

- Kết luận: Đánh giá chung sự khác nhau về từ ngữ, giọng văn trong hai văn bản.

II. Đối tượng và nội dung của bài nghị luận một tác phẩm

- Đối tượng của bài nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi có thể là giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, có thể là một phương diện, khía cạnh nội dung hay nghệ thuật của một tác phẩm hoặc của các tác phẩm, đoạn trích.

- Các nội dung của một bài nghị luận:

+ Giới thiệu tác phẩm hoặc đoạn trích văn xuôi cần nghị luận.

+ Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật theo định hướng của đề hoặc một số khía cạnh đặc sắc nhất của tác phẩm, đoạn trích.

+ Đánh giá chung về tác phẩm, đoạn trích.