Khởi động

Nói 1 - 2 câu về vẻ đẹp của bầu trời vào một buổi trong ngày.

Vào lúc hoàng hôn, những tia nắng nhạt dần, mặt trời từ từ lặn xuống phía chân trời xa thẳm.

Khám phá và luyện tập

1. Những hình ảnh nào cho thấy sự thay đổi của cảnh vật khi ánh nắng mới lên?

Ánh nắng nhuộm hồng những làn sương vương trên những ngọn cây.

2. Tìm và nhận xét cách dùng từ ngữ tả mặt trời lúc bình minh.

Mặt trời lên nhanh vùn vụt. Thoạt đầu nó chậm rãi nhô lên, đỏ hồng như một trái dưa hấu mới bổ, rồi sau khi vượt khỏi đường chân trời chắn ngang, nó leo mau lên cao và nắng chợt chói chang lúc nào không hay.

3. Những con vật nào xuất hiện lúc bình minh? Cách miêu tả hoạt động của chúng có gì đặc biệt?

Những con nai, chim dẽ, chim cun cút, voi, cá sấu, trâu rừng xuất hiện lúc bình minh được miêu tả với những hoạt động thường ngày của chúng.

4. Đoạn văn thứ ba giúp em hiểu thêm điều gì về cuộc sống của các loài vật trong rừng?

Các loài động vật trong rừng có những hoạt động khác nhau vào buổi sáng. Một số loài như nai ẩn khuất vào ban ngày. Các loài trâu, voi thường tới sông uống nước. Cá sấu phơi mình dưới ánh nắng. Bầy chim hót vang, đi kiếm mồi...

5. Theo em, tại sao chúng ta cần phải bảo vệ rừng?

Bảo vệ rừng là trách nhiệm của tất cả mọi người. Bảo vệ rừng để bảo vệ môi trường sống cho các loài động, thực vật, bảo vệ sự trong lành của thiên nhiên và bảo vệ môi trường sống của loài người.

Luyện từ và câu

1. Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu:

Cây mai tứ quý là món quà bố mẹ em tặng ông ngoại. Ông trồng cây mai trước sân. Thân cây thẳng. Cành vươn đều ra xung quanh. Tán cây tròn, xoè rộng. Mai tứ quý nở hoa suốt bốn mùa. Cánh hoa mỏng, vàng thẫm, xếp thành ba lớp. Ong, bướm thường rủ nhau bay về vào những ngày hoa nở.

(Vân Anh)

a. Xác định chủ ngữ của từng câu.

- Cây mai tứ quý…

- Ông…

- Thân cây…

- Cành…

- Tán cây…

- Mai tứ quý…

- Cánh hoa…

- Ong, bướm…

b. Cho biết mỗi chủ ngữ tìm được trả lời cho câu hỏi nào?

- Cây mai tứ quý, thân cây, cành, tán cây, mai tứ quý, cánh hoa: Cái gì?

- Ông: Ai?

- Ong, bướm: Con gì?

2. Tìm vị ngữ ở cột B phù hợp với chủ ngữ ở cột A để tạo thành câu:

- Đàn nai xuống suối uống nước.

- Cá linh là đặc sản ở miền Tây.

- Hoa sen đua nhau khoe sắc.

- Đám trẻ con thả diều trên triền đê.

3. Chọn chủ ngữ phù hợp trong khung thay cho mỗi ngôi sao:

a. Nắng đã chiếu sáng lòa cửa biển. Xóm lưới cũng ngập trong nắng đó. Sứ nhìn những làn khói bay lên từ các mái nhà.

b. Tiếng sơn ca là của cánh đồng bát ngát. Chim vít vịt gọi mưa trong lùm tre.

4. Đặt 1 - 2 câu:

a. Có chủ ngữ trả lời câu hỏi Ai?

Chị Lí đang quét nhà.

b. Có chủ ngữ trả lời câu hỏi Cái gì?

Cơn bão đang di chuyển rất nhanh.

c. Có chủ ngữ trả lời câu hỏi Con gì?

Con thằn lằn bò trên tường.

Viết

Viết đoạn mở bài cho bài văn miêu tả cây cối.

1. Tìm trong các đoạn mở bài sau:

a. Những đoạn mở bài giới thiệu trực tiếp cây chọn tả: Đoạn 1, 3.

b. Những đoạn mở bài nêu các sự vật, hiện tượng khác để dẫn đến cây chọn tả: Đoạn 2, 4.

Ghi nhớ: Mở bài trong bài văn miêu tả cây cối có thể được viết theo một trong hai cách:

- Mở bài trực tiếp: Giới thiệu ngay cây chọn tả.

- Mở bài gián tiếp: Nêu các sự vật, hiện tượng có liên quan để dẫn vào giới thiệu cây chọn tả.

2. Viết đoạn mở bài cho bài văn tả một cây bóng mát được trồng ở trường hoặc nơi em ở.

a. Mở bài trực tiếp: Tên cây, vị trí trồng...

Ở đầu ngõ nhà em có một cây đa quanh năm tán lá xanh um.

b. Mở bài gián tiếp: Sự vật, hiện tượng có liên quan - cây chọn tả.

Trên đường về nhà em có một công viên nhỏ trồng nhiều loài cây xanh cho bóng mát quanh năm. Nhưng cái cây được các bạn nhỏ trong khu nhà yêu thích là cây me cổ thụ nằm ở góc công viên.

Vận dụng

 Nói 2 - 3 câu về cảnh bình minh, trong đó có sử dụng biện pháp nhân hóa.

Sáng sớm, khi mặt trời vừa lên, những tia nắng như bàn tay ấm áp thò qua khe cửa đánh thức các bạn nhỏ. những chú chim non cất tiếng hót thúc giục các bạn nhanh đến trường kẻo muộn.