Bài 23. Ôn tập lịch sử thế giới hiện đại (1917-1945)
I. NHỮNG SỰ KIỆN LỊCH SỬ CHÍNH
Trong 30 năm (từ 1917 - 1945), lịch sử thế giới đã diễn ra nhiều sự kiện. Những sự kiện chính:
| Thời gian | Sự kiện | Kết quả |
| Tháng 2/1917 | Cách mạng dân chủ tư sản Nga thắng lợi | Lật đổ chính quyền Nga hoàng. Hai chính quyền song song tồn tại |
| Ngày 7/11/1917 | Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng 10 Nga thắng lợi | Lật đổ chính phủ tư sản lâm thời. Thành lập nước Cộng hòa Xô Viết và chính phủ Xô Viết, xóa bỏ chế độ người bóc lột người, xây dựng chế độ mới. |
| Từ năm 1918 - 1921 | Cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô Viết | Xây dựng hệ thống chính trị - nhà nước mới, thực hiện cải cách xã hội chủ nghĩa, đánh thắng thù trong giặc ngoài |
| Từ năm 1921 - 1941 | Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội | Công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa, tập thể hóa nông nghiệp. Liên Xô từ nước nông nghiệp trở thành cường quốc xã hội chủ nghĩa. |
| Từ năm 1918 - 1923 | Cao trào cách mạng ở châu Âu, châu Á | Các Đảng cộng sản thành lập. Quốc tế cộng sản thành lập và lãnh đạo phong trào. |
| Từ năm 1924 - 1929 | Thời kỳ ổn định và phát triển của chủ nghĩa tư bản | Sản xuất công nghiệp phát triển nhanh, chính trị ổn định |
| Từ năm 1929 - 1933 | Khủng hoảng kinh tế ở Mĩ và lan rộng ra thế giới | Kinh tế giảm sút nghiêm trọng, thất nghiệp, bất ổn về chính trị |
| Từ năm 1933 - 1939 | Các nước tư bản tìm cách thoát khỏi khủng hoảng kinh tế | Đức, Ý, Nhật phát xít hóa chế độ chính trị, chuẩn bị chiến tranh xâm lược. Anh, Pháp, Mĩ cải cách kinh tế, chính trị, duy trì chế độ dân chủ tư sản. |
| Từ năm 1939 - 1945 | Chiến tranh thế giới thứ hai | Thế giới trong tình trạng chiến tranh. Chủ nghĩa phát xít Đức - Ý - Nhật thất bại. Liên Xô và các nước đồng minh và nhân loại tiến bộ thắng lợi. |
II. NHỮNG NỘI DUNG CHỦ YẾU
- Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 thắng lợi, lần đầu tiên chủ nghĩa xã hội đã trở thành hiện thực ở một nước nằm giữa vòng vây của chủ nghĩa tư bản. Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười và công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô đã có tác động to lớn đến tình hình thế giới.
- Phong trào đấu tranh cách mạng ở các nước tư bản Âu – Mĩ lên cao và có bước chuyển biến mới. Ở nhiều nước, các đảng cộng sản ra đời. Trên cơ sở đó, quốc tế cộng sản được thành lập và đã lãnh đạo phong trào cách mạng đi theo con đường Cách mạng tháng Mười – con đường cách mạng xã hội chủ nghĩa.
- Trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở các nước thuộc địa và phụ thuộc, cùng với sự phát triển của phong trào dân chủ tư sản, giai cấp vô sản trẻ tuổi bắt đầu trưởng thành và tham gia lãnh đạo phong trào cách mạng.
- Trải qua những năm phát triển bột phát sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, các nước tư bản đã lâm vào cuộc khủng hoảng kinh tế (1929 - 1933). Cuộc khủng hoảng này dẫn tới hậu quả là chủ nghĩa phát xít thắng thế ở I-ta-li-a, Đức và Nhật Bản với ý đồ gây chiến tranh chia lại thế giới.
- Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 - 1945) gây ra những tổn thất khủng khiếp nhất trong lịch sử nhân loại, đã kết thúc một thời kì phát triển của lịch sử thế giới hiện đại.
